در این راهنما، با فهرستی جامع از نام حیوانات به زبان فرانسوی آشنا میشوید. برای هر حیوان، اطلاعات کامل و کاربردی ارائه شده است؛ از جمله:
- جنسیت واژه (نر، ماده یا épicène)
- نام بچهٔ حیوان
- شکل جمع
- تلفظ استاندارد IPA
- دستهبندی (خانگی، مزرعه، وحشی، پرندگان، دریایی، خزنده، حشره)
- صدای مخصوص حیوان (cri) و اسمهای گروهی (collectif)
همچنین در این مطلب به نکات مهمی مانند تفاوتهای گرامری (مثلاً حیواناتی که برای نر و ماده یک واژه دارند یا اسمهای جدا دارند)، اشتباهات رایج زبانآموزان فارسیزبان، و ترفندهای تلفظ اشاره شده است. در کنار آن، مثالهای کاربردی در قالب جملهها و مکالمات کوتاه آوردهایم تا بتوانید این واژگان را بهدرستی در گفتار و نوشتار بهکار ببرید.
این راهنما بهصورت دستهبندیشده طراحی شده است تا بتوانید حیوان موردنظر خود را بهسادگی پیدا کنید. ابتدا حیوانات بر اساس موضوع در چند گروه اصلی معرفی شدهاند:
- حیوانات خانگی
- حیوانات مزرعه
- حیوانات وحشی
- پرندگان
- حیوانات آبزی
- خزندگان
- حشرات
پس از آن، برای هر دسته یک جدول مرجع سریع ارائه شده که تمام اطلاعات کلیدی دربارهٔ هر حیوان را بهشکل ساختیافته نمایش میدهد. ستونهای جدول عبارتاند از:
- نام فرانسوی (ترجمه فارسی): واژهٔ فرانسوی همراه با معنی فارسی.
- جنسیت (Genre): اگر اسم نر و ماده متفاوت باشد (مانند chien/chienne) هر دو ذکر میشوند. در غیر این صورت، با اصطلاح épicène مشخص میشود.
- Petit (بچه): نام بچهٔ حیوان (مثلاً agneau برای «بره»). در صورت نبود واژهٔ خاص، با خط تیره (—) نشان داده میشود.
- Pluriel (جمع): شکل جمع واژه، با تأکید بر جمعهای بیقاعده (مثل animaux برای animal).
- IPA (تلفظ): تلفظ بینالمللی برای یادگیری صحیح. اگر دو شکل نر و ماده داشته باشد، هر دو تلفظ ذکر میشوند.
- Cri (صدای حیوان): فعلی که برای صدای حیوان استفاده میشود (مانند aboie برای «پارس میکند»). در صورت نبود، با — نمایش داده میشود.
- Collectif (اسم گروهی): واژهای که برای گروهی از آن حیوانها بهکار میرود (مانند un troupeau برای «گله»).
- Exemple (FR): یک جملهٔ نمونه به زبان فرانسوی شامل نام حیوان.
- ترجمهٔ مثال (FA): ترجمهٔ فارسی جمله برای درک بهتر کاربرد.
برای دسترسی سریعتر، میتوانید ابتدا دستهٔ موردنظر را انتخاب کنید و سپس حیوان موردنظر خود را در جدول مربوطه بیابید.
در ادامه، ابتدا به قوانین کلی نامگذاری حیوانات در زبان فرانسوی میپردازیم و سپس فهرست کامل حیوانات را همراه با جدولهای دستهبندی مشاهده خواهید کرد.
قوانین پایهٔ نامگذاری حیوانات در زبان فرانسوی
برای یادگیری اسامی حیوانات به زبان فرانسه، چند قاعدهٔ اصلی وجود دارد که دانستن آنها بسیار مهم است:
۱. اسمهای épicène (یکشکل برای هر دو جنس)
بسیاری از حیوانات در زبان فرانسوی یک اسم ثابت دارند که میتواند به نر یا ماده اشاره کند. به این اسامی épicène گفته میشود.
- مثال: la girafe (زرافه) که از نظر دستوری مؤنث است، ولی میتواند به زرافهٔ نر یا ماده اشاره کند. در صورت نیاز میتوان گفت: une girafe mâle (زرافهٔ نر) یا une girafe femelle (زرافهٔ ماده).
- همین حالت برای le serpent (مار) وجود دارد که اسمش مذکر است، اما میتواند برای هر دو جنس بهکار رود.
🔑 نکته: جنسیت دستوری (مذکر/مؤنث بودن اسم) همیشه با جنسیت واقعی حیوان یکی نیست. مثلاً une souris (موش) از نظر دستوری مؤنث است حتی اگر دربارهٔ موش نر صحبت کنیم.
۲. اسمهای متفاوت برای نر و ماده
برخی حیوانات، بهویژه پستانداران و پرندگان، اسمهای جداگانه برای نر و ماده دارند.
- معمولترین الگو افزودن پسوند -e است:
- lion (شیر نر) → lionne (شیر ماده)
- chat (گربه نر) → chatte (گربه ماده)
- در بعضی موارد اسمها کاملاً متفاوتاند:
- bélier (قوچ) ↔ brebis (میش)
- coq (خروس) ↔ poule (مرغ)
گاهی شکلهای ماده کمکاربرد یا قدیمی هستند، مثل une phoquesse برای مادهٔ un phoque (فک).
۳. نام بچهٔ حیوانات (Petit)
در زبان فرانسه اغلب حیوانات اسم ویژهای برای بچههایشان دارند.
- رایجترین پسوندها:
- *-eau*: lionceau (بچهشیر)، éléphanteau (بچهفیل)
- *-on*: aiglon (جوجهعقاب)، louveteau (تولهگرگ)
- برخی واژههای مستقل:
- veau (گوساله) برای گاو
- agneau (بره) برای گوسفند
- poussin (جوجه) برای مرغ
- chaton (بچهگربه)، chiot (تولهسگ)
اگر واژهٔ خاصی وجود نداشته باشد، از bébé + نام حیوان استفاده میشود: bébé requin (بچهکوسه).
۴. جمعهای بیقاعده
بیشتر اسمهای حیوانات با -s جمع بسته میشوند، اما استثناهایی هم وجود دارد:
- پایان -al → -aux: un animal → des animaux، un cheval → des chevaux
- پایان -ou → -oux (محدود): un hibou → des hiboux (جغد)
- پایان -eau → -eaux: un oiseau → des oiseaux
- پایان -s, -x, -z بدون تغییر: un ours → des ours؛ une souris → des souris
- استثنا: un bœuf (گاو نر) → des bœufs (تلفظ f حذف میشود: [bø]).
۵. حروف تعریف و پیوند آوایی (liaison)
- دانستن جنسیت اسم برای انتخاب le یا la ضروری است.
- در جمع همیشه les استفاده میشود، اما هنگام برخورد با کلمهای که با مصوت شروع میشود، باید پیوند (liaison) رعایت شود:
- les oiseaux → [lez‿wazo]
- در مفرد نیز اگر اسم با مصوت شروع شود، از l’ استفاده میکنیم: l’éléphant.
- برخی واژهها با مقاله پیوند خاص دارند: un ours → [œ̃‿nurs].
📌 اشتباه رایج زبانآموزان فارسیزبان: حذف liaison و خواندن جداگانهٔ کلمات (مثلاً گفتن le oiseau بهجای l’oiseau یا les oiseaux).
حیوانات خانگی (Animaux de compagnie)
این گروه شامل حیواناتی است که معمولاً در خانه یا کنار انسانها زندگی میکنند:
- chien (سگ)
- chat (گربه)
- poisson rouge (ماهی قرمز تزئینی)
- hamster (همستر)
- lapin (خرگوش)
نکته: در فرانسوی، سگ (chien/chienne) و گربه (chat/chatte) برای نر و ماده نامهای جدا دارند، اما حیواناتی مثل ماهی یا همستر معمولاً اسم یکسانی دارند و جنسیت با mâle یا femelle مشخص میشود. خرگوش نیز دو شکل دارد: lapin (نر) و lapine (ماده).
حیوانات مزرعه (Animaux de la ferme)
این حیوانات در محیطهای روستایی و کشاورزی نگهداری میشوند:
- vache (گاو ماده) / taureau (گاو نر)
- mouton (گوسفند نر ) / brebis (میش) / bélier (قوچ)
- chèvre (بز ماده) / bouc (بز نر)
- cochon (خوک نر/کلی) / truie (خوک ماده)
- cheval (اسب نر/کلی) / jument (اسب ماده)
- âne (الاغ نر) / ânesse (الاغ ماده)
- poule (مرغ) / coq (خروس)
توجه: برخی جمعها بیقاعده هستند، مانند cheval → chevaux و animal → animaux. صدای حیوانات نیز با افعال ویژه توصیف میشود، مثل bêler (بعبع کردن گوسفند) یا glousser (قدقد مرغ).
حیوانات وحشی و سافاری (Animaux sauvages / de safari)
این گروه شامل حیوانات حیات وحش و باغوحش است:
- lion/lionne (شیر نر/ماده)
- tigre/tigresse (ببر نر/ماده)
- éléphant/éléphante (فیل نر/ماده)
- girafe (زرافه، épicène)
- ours/ourse (خرس نر/ماده)
- loup/louve (گرگ نر/ماده)
- zèbre ( mâle/femelle )
- singe/guenon (میمون/میمون مادهٔ خاص)
صدای این حیوانات با افعال ویژه بیان میشود: rugir (غرش شیر و ببر)، barir (صدای فیل)، hurler (زوزهٔ گرگ).
پرندگان (Oiseaux)
پرندگان اهلی و وحشی:
- aigle (عقاب) → aiglon (جوجهعقاب)
- cigogne (لکلک) → cigogneau (جوجهلکلک)
- moineau (گنجشک) → petit moineau (جوجهگنجشک)
- rossignol (بلبل) → rossignolet (جوجهبلبل)
- pigeon/pigeonne (کبوتر نر/ماده) → pigeonneau (جوجهکبوتر)
- canard/cane (اردک نر/ماده) → caneton (جوجهاردک)
اغلب پرندگان épicène هستند، مگر گونههای آشنا مثل خروس/مرغ یا اردک نر/ماده. صدای پرندگان معمولاً با chanter (خواندن) بیان میشود، اما افعال ویژهای هم وجود دارد: roucouler (بغبغوی کبوتر)، croasser (قارقار کلاغ).
حیوانات دریایی و آبزی (Animaux marins & poissons)
- poisson (ماهی، کلی) → alevin (بچهماهی)
- baleine (نهنگ) → baleineau (بچهنهنگ)
- dauphin (دلفین) → bébé dauphin
- phoque (فُک) → blanchon (بچهفُک)
- pieuvre/poulpe (اختاپوس)
- requin (کوسه) → bébé requin
اسمهای گروهی: un banc de poissons (یک گله ماهی)، une colonie de phoques (کلونی فُکها). صدای این جانوران کمتر رایج است، اما مثلاً برای دلفین میگویند siffler (سوت زدن) و برای نهنگ chanter (آواز خواندن).
خزندگان و دوزیستان (Reptiles & amphibiens)
- serpent (مار) → bébé serpent / serpenteau
- grenouille (قورباغه) → têtard (وزغاب/بچهقورباغه)
- tortue (لاکپشت) → bébé tortue
- lézard (سوسمار) → نادر: lézarde (ماده)
- crocodile (تمساح)
صداهای متداول: siffler (هیسکردن مار)، coasser (قورقور قورباغه)، gronder (غرش تمساح).
حشرات و بیمهرگان (Insectes & invertébrés)
- abeille (زنبور عسل) → larve d’abeille (لارو زنبور)
- fourmi (مورچه) → reine des fourmis (ملکه مورچهها)
- papillon (پروانه) → chenille (کرم پروانه)
- mouche (مگس) → asticot (لارو مگس)
- araignée (عنکبوت)
صداها: bourdonner (وزوز زنبور)، striduler (جیرجیر حشره).
اسمهای جمعی: un essaim d’abeilles (یک خیل زنبوران)، une colonie de fourmis (کلونی مورچهها).
در بخش بعد، برای هر گروه جدولهای کامل با جزئیات (جنسیت، بچه، جمع، تلفظ IPA، صدای حیوان، اسم گروهی، مثالها) ارائه میشود.
جدولهای مرجع سریع واژگان حیوانات
در جدولهای زیر اطلاعات جامع مربوط به هر حیوان (نام فرانسوی و فارسی، جنسیت، اسم بچه، جمع، تلفظ IPA، صدا، اسم گروهی، و جمله مثال) آمده است. جهت سهولت، حیوانات در سه جدول مجزا گروهبندی شدهاند:
- جدول ۱: حیوانات خانگی و مزرعه
- جدول ۲: حیوانات وحشی و پرندگان
- جدول ۳: حیوانات آبزی، خزندگان و حشرات
توجه: در ستون جنسیت، ترتیب نوشتن (نر/ماده) رعایت شده و اگر کلمهای epicène باشد ذکر شده است. در صورت وجود نداشتن موردی (مثلاً حیوان صدای خاصی نداشته باشد یا اسم گروهی رایج نباشد) از علامت — استفاده شده است.
جدول ۱: حیوانات خانگی و مزرعه
|
FR (نام) |
جنسیت (نر/ماده) | Petit (بچه) | Pluriel (جمع) | IPA | Cri (صدا) |
Collectif (گروه) |
Exemple (FR) | ترجمهٔ مثال (FA) |
| chien (سگ) | chien/chienne | chiot | chiens |
[ʃjɛ̃] |
aboie | une meute | Le chien aboie la nuit. |
سگ شبها پارس میکند |
| chat (گربه) | chat/chatte | chaton | chats |
[ʃa] |
miaule | — | Mon chat dort. |
گربهم میخوابد |
| lapin (خرگوش) | lapin/lapine | lapereau | lapins |
[lapɛ̃] |
couine | — | Le lapin mange une carotte. |
خرگوش یک هویج میخورد |
| cheval (اسب) | étalon/jument | poulain/pouliche | chevaux |
[ʃ(ə)val] |
hennit | un troupeau | Les chevaux courent vite. |
اسبها تند میدوند |
| âne (الاغ) | ânesse | ânon | ânes |
[an] |
brait | — | L’âne brait très fort. |
الاغ با صدای بلند عرعر میکند |
| vache (گاو ماده) | taureau | veau | vaches |
[vaʃ] |
meugle | un troupeau | La vache est dans le pré. |
گاو در چراگاه است |
| mouton (گوسفند) | bélier/brebis | agneau | moutons |
[mutɔ̃] |
bêle | un troupeau | Le troupeau de moutons paît dans le champ. |
گلهٔ گوسفندان در علفزار میچرَد |
| chèvre (بز ماده) | bouc | chevreau | chèvres |
[ʃɛvʁ] |
bêle | un troupeau | La chèvre mange de l’herbe. |
بز علف میخورد |
| cochon (خوک) | truie | porcelet | cochons |
[kɔʃɔ̃] |
grogne | un troupeau | Le cochon grogne dans la boue. |
خوک در گلولای خرخر میکند |
| poule/coq (مرغ/خروس) | coq/poule | poussin | poules |
[pul]/[kɔk] |
chante (coq) | une basse-cour | Le coq chante tôt. |
خروس زود میخواند |
جدول ۲: حیوانات وحشی و پرندگان
| FR (نام) | جنسیت (نر/ماده) | Petit (بچه) | Pluriel (جمع) | IPA | Cri (صدا) | Collectif (گروه) | Exemple (FR) | ترجمهٔ مثال (FA) |
| lion (شیر) | lion/lionne | lionceau | lions |
[ljɔ̃] |
rugit | — | Le lion rugit fort. |
شیر با صدای بلند غُرّش میکند |
| tigre (ببر) | tigre/tigresse | tigreau | tigres |
[tigʁ] |
rugit | — | Le tigre chasse dans la jungle. |
ببر در جنگل شکار میکند |
| éléphant (فیل) | éléphant/éléphante | éléphanteau | éléphants |
[elefɑ̃] |
barrit | — | L’éléphant barrit. |
فیل صدا میکند (بَری) |
| girafe (زرافه) | épicène | girafeau | girafes |
[ʒiʁaf] |
— | — | La girafe mange des feuilles. |
زرافه برگ میخورد |
| ours (خرس) | ours/ourse | ourson | ours |
[uʁs] |
— | — | L’ourson suit sa mère. |
تولهخرس دنبال مادرش است |
| loup (گرگ) | loup/louve | louveteau | loups |
[lu] |
hurle | une meute | Les loups hurlent la nuit. |
گرگها شبها زوزه میکشند |
| oiseau (پرنده) | épicène | oisillon | oiseaux |
[wazo] |
chante | une volée | Les oiseaux chantent. |
پرندگان میخوانند |
| pigeon (کبوتر) | pigeon/pigeonne | pigeonneau | pigeons |
[piʒɔ̃] |
roucoule | — | Le pigeon roucoule sur le toit. |
کبوتر روی پشتبام بغبغو میکند |
جدول ۳: حیوانات آبزی، خزندگان و حشرات
|
FR (نام) |
جنسیت (نر/ماده) |
Petit (بچه) | Pluriel (جمع) | IPA | Cri (صدا) | Collectif (گروه) | Exemple (FR) |
ترجمهٔ مثال (FA) |
| baleine (نهنگ) | épicène | baleineau | baleines |
[balɛn] |
— | — | La baleine nage. |
نهنگ شنا میکند |
| phoque (فُک) | phoquesse | blanchon | phoques |
[fɔk] |
— | une colonie | Une colonie de phoques se repose sur la plage. |
یک کلونی فُک روی ساحل در حال استراحت است |
| serpent (مار) | épicène | serpenteau | serpents |
[sɛʁpɑ̃] |
siffle | — | Le serpent siffle. |
مار سوتمانند میکشد |
| grenouille (قورباغه) | épicène | têtard | grenouilles |
[gʁənuj] |
coasse | — | La grenouille coasse. |
قورباغه قورقور میکند |
| papillon (پروانه) | épicène | chenille | papillons |
[papijɔ̃] |
— | — | Le papillon vole de fleur en fleur. |
پروانه از گلی به گل دیگر پرواز میکند |
| mouche (مگس) | épicène | asticot | mouches |
[muʃ] |
bourdonne | — | La mouche bourdonne à mon oreille. |
مگس کنار گوشم وزوز میکند |
یادداشت: در مواردی مانند ours (خرس) شکل جمع همان مفرد است و تغییری نمیکند . همچنین واژهٔ phonquesse برای فُک ماده کاربرد بسیار محدودی دارد و معمولاً به جای آن femelle phoque گفته میشود. در مورد حشرات، chenille لزوماً بچهٔ یک پروانه خاص نیست بلکه مرحلهٔ کرم همهٔ پروانهها را گویند؛ asticot نیز لارو مگس است. بنابراین در کاربرد عادی ممکن است برای بیان «بچهٔ فلان حشره» به جای این کلمات از ترکیب bébé + نام حشره استفاده شود.
تلفظ و آواشناسی نام حیوانات در زبان فرانسوی
تلفظ نام حیوانات در زبان فرانسه برای فارسیزبانان گاهی چالشبرانگیز است. در ادامه به چند نکتهٔ کلیدی در مورد آواشناسی این واژگان اشاره میکنیم:
۱. صداهای مرکب و ترکیب حروف
بسیاری از کلمات فرانسوی دارای ترکیبهای ویژه هستند:
- oi → صدای [wa]: oiseau (پرنده) [wazo]
- io → صدای [jɔ̃]: lion [ljɔ̃]، نه «لیاون»
- geon → صدای [ʒɔ̃]: pigeon [piʒɔ̃]
نکته: حروف g و c قبل از e, i صدای نرم (ژ/س) دارند، ولی قبل از a, o صدای سخت (گ/ک).
۲. مصوتهای خیشومی (nasales)
برخی مصوتها با n یا m خیشومی میشوند:
- chien [ʃjɛ̃] (شَ̃)
- mouton [mutɔ̃] (موتō)
- pigeon [piʒɔ̃] (پیژون)
این صداها را نباید با «ن» یا «م» کامل ادا کرد، بلکه باید هوا از بینی خارج شود. این یکی از مهمترین تفاوتها با فارسی است.
۳. حروف بیصدا و تلفظ نشدن پایان کلمات
بسیاری از حروف آخر در فرانسه خوانده نمیشوند:
- loup (گرگ) → [lu] (p خوانده نمیشود)
- ours (خرس) → [uʁs] (s پایانی معمولاً بیصداست مگر در liaison: ours affamé → [uʁ.z‿afame])
- oiseaux (پرندگان) → [wazo] (x بیصداست)
- bœuf (گاو نر) → [bøf] ولی جمعش bœufs → [bø] (f حذف میشود).
۴. حرف R فرانسوی
حرف R در فرانسه از پشت گلو تلفظ میشود (مشابه «غ» یا «خ» ملایم در فارسی).
مثالها:
- rat (موش صحرایی) [ʁa]
- cheval (اسب) [ʃ(ə)val]
تمرین این صدا ضروری است چون فارسیزبانان معمولاً آن را نوکزبانی تلفظ میکنند.
۵. تمایز [u] و [y]
یکی از بزرگترین چالشها:
- [u] مانند poule (مرغ) [pul]
- [y] مانند punaise (ساس) [py.nɛz]
روش تولید [y]: صدای «ای» [i] را بگویید اما لبها را به حالت «او» جمع کنید.
۶. پیوند آوایی (liaison)
در جملهها باید کلمات به هم وصل شوند:
- les oiseaux → [le.z‿wazo]
- un ours → [œ̃.‿nurs]
قطع کردن یا جدا خواندن کلمات یکی از رایجترین اشتباهات فارسیزبانان است.
با تمرین این قواعد، مخصوصاً مصوتهای خیشومی و R فرانسوی، میتوانید نام حیوانات را مثل یک فرانسویزبان ادا کنید. استفاده از دیکشنریهای آنلاین و گوش دادن به فایلهای صوتی کمک بزرگی خواهد بود.
صدای حیوانات (Les cris des animaux)
همانطور که در فارسی میگوییم «سگ پارس میکند» یا «گربه میو میکند»، در زبان فرانسه هم برای هر حیوان فعل مشخصی وجود دارد. نمونههای مهم:
- aboie ← از فعل aboyer: پارس کردن (سگ)
- miaule ← از فعل miauler: میو کردن (گربه)
- rugir → rugit: غرش کردن (شیر، ببر)
- bêler → bêle: بعبع کردن (گوسفند، بز)
- meugler → meugle: ماغ کشیدن (گاو) – صدای گاو در محاوره با «meuh» نوشته میشود
- hennir → hennit: شیهه کشیدن (اسب)
- hurler → hurle: زوزه کشیدن (گرگ، گاهی سگ)
- coasser → coasse: قورقور کردن (قورباغه)
- siffler → siffle: هیس یا سوت (مار، صدای دلفین)
- bourdonner → bourdonne: وزوز کردن (زنبور، مگس)
- chanter → chante: آواز خواندن (پرندگان، مخصوصاً خروس: le coq chante)
- glousser → glousse: قدقد کردن (مرغ)
- roucouler → roucoule: بغبغو کردن (کبوتر)
- grogner → grogne: خرخر یا غرغر (خوک، خرس)
- gronder → gronde: غریدن/غرغر کردن (سگ یا خرس)
- striduler → stridule: جیرجیر کردن (جیرجیرک)
🔎 علاوه بر این افعال، صداها در قالب onomatopées (صداواژه) هم بازنمایی میشوند:
- سگ: ouaf ouaf
- گربه: miaou
- خروس: cocorico
- اردک: coin coin
- گوسفند: bêê
اسمهای گروهی (Les noms collectifs)
برای اشاره به گروه حیوانات در فرانسه، واژههای خاصی وجود دارد (معادل «گله»، «دسته»، «کلونی» در فارسی). جدول زیر نمونههای رایج را نشان میدهد:
|
حیوان (جمع) |
صدای معمول (فعل) | اسم گروهی | Exemple (FR) |
ترجمهٔ مثال (FA) |
| loups (گرگها) | hurler (زوزه کشیدن) | une meute (دسته/گله) | La meute de loups hurle la nuit. |
دستهای از گرگها شبها زوزه میکشند |
| moutons (گوسفندان) | bêler (بعبع کردن) | un troupeau (گله) | Le troupeau de moutons bêle. |
گلهٔ گوسفندان بعبع میکنند |
| oiseaux (پرندگان) | chanter (آواز خواندن) | une volée / un vol (دستهٔ پرنده) | Une volée d’oiseaux s’envole. |
یک دسته پرنده به پرواز درمیآید |
| abeilles (زنبورها) | bourdonner (وزوز کردن) | un essaim (خیل/دسته) | Un essaim d’abeilles bourdonne. |
دستهای از زنبورها وزوز میکنند |
توضیحات:
- une meute: بیشتر برای گرگها یا سگهای وحشی.
- un troupeau: برای چارپایان اهلی (گوسفند، گاو، بز، اسب).
- une volée d’oiseaux یا un vol d’oiseaux: دسته پرندگان در حال پرواز.
- un essaim: دستهٔ بزرگ حشرات (زنبورها، ملخها).
- une colonie: کلونی حیوانات ساکن در یک محل (فُکها، پنگوئنها، مورچهها).
در گفتار روزمره، بهجای این واژههای خاص، اغلب از ترکیب عمومی groupe de … یا فقط اسم جمع استفاده میشود:
مثلاً بهجای une meute de loups میتوان گفت beaucoup de loups.
مثالهای کاربردی و مینیدیالوگها
در ادامه چند گفتوگوی کوتاه به زبان فرانسوی (با ترجمهٔ فارسی) آورده شده است. توصیه میشود ابتدا متن فرانسوی را بخوانید و معنی کنید، سپس ترجمه را ببینید. این کار کمک میکند واژگان حیوانات را در بافت واقعی (context) بهتر یاد بگیرید.
گفتوگو ۱ – خرید بلیت باغوحش
موقعیت: گفتوگوی بازدیدکننده با متصدی باجه
Client (مشتری): Bonjour, deux billets, s’il vous plaît.
سلام، دو بلیت لطفاً.
Agent (متصدی): Bonjour ! Deux billets… adulte ou enfant ?
سلام! دو بلیت… بزرگسال یا کودک؟
Client (مشتری): Un billet adulte et un billet enfant, s’il vous plaît.
یک بلیت بزرگسال و یک بلیت کودک لطفاً.
Agent (متصدی): Très bien. Ça fait 12 euros. Le zoo ferme à 18h. Voilà un plan des animaux.
بسیار خوب. میشود ۱۲ یورو. باغوحش ساعت ۶ عصر تعطیل میشود. بفرمایید این هم نقشهٔ حیوانات.
Client (مشتری): Merci. Il y a des lions et des girafes dans le zoo ?
ممنون. در باغوحش شیر و زرافه هم هست؟
Agent (متصدی): Oui, bien sûr ! Vous les trouverez dans la zone “safari”. Bonne visite !
بله، حتماً! در بخش «سافاری» آنها را پیدا میکنید. بازدید خوبی داشته باشید!
Client (مشتری): Merci beaucoup.
خیلی ممنون.
گفتوگو ۲ – گفتوگوی والد و کودک در مزرعه
موقعیت: کودک همراه والد در مزرعه یا نمایشگاه حیوانات
Enfant (کودک): C’est quoi cet animal, maman ?
مامان، این چه حیوانیه؟
Parent (والد): C’est une vache.
این یک گاوه.
Enfant (کودک): Et son bébé ?
و بچهش چی؟
Parent (والد): Le bébé de la vache s’appelle le veau.
بچهٔ گاو رو میگن veau (گوساله).
Enfant (کودک): Et le cri ?
صداش چطوریه؟
Parent (والد): La vache fait « meuh ». On dit qu’elle meugle.
گاو میگه «مااا» (meuh). میگیم که گاو «ماغ میکشه».
Enfant (کودک): Haha, c’est drôle !
هاها، چه بامزه!
Parent (والد): Regarde, là-bas il y a un coq aussi.
نگاه کن، اونجا یه خروس هم هست.
Enfant (کودک): Il fait quoi, le coq ?
خروسه چه صدایی درمیاره؟
Parent (والد): Le coq chante « cocorico » le matin très tôt.
خروس صبح خیلی زود «کوکوریکو» میخونه.
Enfant (کودک): Cocoricooo !
(با ذوق صدای خروس رو تقلید میکنه) کوکوریکووو!
گفتوگو ۳ – توصیف عکس حیوانات در کلاس
موقعیت: معلم از دانشآموز میخواهد تصویر یک صحنهٔ حیات وحش را توصیف کند
Enseignant (معلم): Qu’est-ce qu’il se passe sur l’image ?
روی عکس چه اتفاقی میافته؟
Élève (دانشآموز): Un lion court après des zèbres dans la savane.
یک شیر دنبال چند تا گورخر توی ساوانا میدوه.
Enseignant (معلم): Et ensuite ? Qu’est-ce que tu observes d’autre ?
بعدش چی؟ دیگه چی میبینی؟
Élève (دانشآموز): Le lion chasse pour attraper un zèbre, et les zèbres s’enfuient en courant.
شیره داره شکار میکنه تا یک گورخر بگیره، و گورخرها دارن فرار میکنن.
Enseignant (معلم): Très bien ! Et là au fond, c’est une girafe ?
آفرین! و اون پشت، اون یک زرافهست؟
Élève (دانشآموز): Oui, une girafe qui mange des feuilles d’arbre.
بله، یه زرافه که داره برگهای درخت رو میخوره.
Enseignant (معلم): Excellent, bonne description.
عالی، توصیف خوبی بود.
در این دیالوگها میبینید که واژگان، افعال صدای حیوانات و اسمهای گروهی چطور در مکالمههای واقعی به کار میروند. شما هم میتوانید دیالوگهای مشابهی تمرین کنید؛ مثلاً گفتوگویی دربارهٔ حیوان خانگیتان یا توصیف یک مستند حیات وحش.
اشتباهات رایج و بایدها/نبایدها در یادگیری نام حیوانات فرانسوی
یادگیری واژگان حیوانات در زبان فرانسه همراه با قواعد جنسیت، جمع و تلفظ است. فارسیزبانان معمولاً در این بخشها دچار خطا میشوند. در ادامه مهمترین نبایدها (✗) و بایدها (✓) را مرور میکنیم:
۱. جمعهای بیقاعده
- ✗ les chevals (غلط)
- ✓ les chevaux (صحیح)
نکته: جمع برخی حیوانات بیقاعده است:
- animal → animaux
- cheval → chevaux
۲. جنسیت و حرف تعریف (le/la, un/une)
- ✗ une lion mâle
(غلط، چون lion مذکر است)
- ✓ un lion / un lion mâle (صحیح)
- ✗ une tigre (غلط)
- ✓ une tigresse (ببر ماده، صحیح)
- ✗ le vache یا un vache
(غلط، چون vache مؤنث است)
- ✓ la vache / une vache (صحیح)
- ✗ la cheval (غلط)
- ✓ le cheval (صحیح)
۳. اسمهای épicène (یکسان برای نر و ماده)
- ✗ un girafe
(چون girafe مؤنث است)
- ✓ une girafe mâle (صحیح، برای زرافهٔ نر)
- ✗ une perroquet
(غلط، چون perroquet مذکر است)
- ✓ un perroquet femelle (صحیح، برای طوطی ماده)
📌 نکته: همیشه ابتدا جنسیت دستوری اسم را درست انتخاب کنید (le/la)، سپس در صورت نیاز جنس واقعی حیوان را با mâle/femelle مشخص کنید.
۴. پیوند (Liaison) در تلفظ
- ✗ les oiseaux → «له اوآزو» (غلط)
- ✓ les oiseaux → [lez‿wazo] «لزوازو» (صحیح، با اتصال z)
- ✗ un ours → [œ̃ ʊʁs] (غلط، بدون پیوند)
- ✓ un ours → [œ̃‿nurs] (صحیح، با پیوند n)
📌 رعایت liaison هم در گفتار و هم در شنیدن مهم است؛ اگر پیوند زده نشود، ممکن است با کلمات دیگر اشتباه گرفته شود.
✅ نکتهٔ کلیدی: هر اسم حیوان را از همان ابتدا همراه با حرف تعریف (le/la)، شکل جمع و تلفظ یاد بگیرید. این کار باعث میشود خطاهای بالا از همان شروع یادگیری کمتر اتفاق بیفتند.
پرسشهای پرتکرار (FAQ) دربارهٔ اسامی حیوانات به زبان فرانسوی
- animal: واژهای رسمیتر و خنثی برای اشاره به هر جانور. در متون علمی، آموزشی یا رسمی از آن استفاده میشود.
- bête: بیشتر محاورهای و غیررسمی است. گاهی بار منفی یا سادهانگارانه دارد (مثلاً به معنای «جونور» یا حتی «احمق» در کاربرد صفتی: c’est bête! = «چه احمقانه!»).
- نمونه کاربرد مثبت: pauvre bête! («حیوونی بیچاره!»).
- کاربرد در اشاره به موجودات کوچک: une petite bête («یه جونور ریز» مثل حشره).
📌 نتیجه: برای کاربردهای جدی و رسمی از animal استفاده کنید؛ bête بیشتر در گفتار محاورهای به کار میرود.
خیر.
- بسیاری از حیوانات épicène هستند (یک اسم ثابت برای هر دو جنس):
- la girafe (زرافه)، la souris (موش)، le papillon (پروانه)، le requin (کوسه).
- برای تعیین جنس واقعی از mâle/femelle استفاده میکنیم: une girafe mâle, un papillon femelle.
- اما برای بعضی حیوانات پرکاربرد یا آشنا، اسمهای جداگانه وجود دارد:
- chien/chienne, chat/chatte, lion/lionne, tigresse, jument (اسب ماده)، ourse (خرس ماده).
📌 نتیجه: باید موردبهمورد حفظ کنید. الگوهای پسوندی مانند *-e, -esse, -elle, -ette* رایجاند اما استثناها زیادند.
چند واژه بسیار پرکاربرد:
- bébé: در حالت عمومی (bébé chat, bébé chien).
- chaton (بچهگربه)، chiot (تولهسگ).
- lionceau (تولهشیر)، ourson (تولهخرس)، louveteau (تولهگرگ).
- agneau (بره)، chevreau (بزغاله)، veau (گوساله)، poulain (کرهاسب).
- poussin (جوجهمرغ)، caneton (جوجهاردک).
- oisillon (جوجه پرنده به طور عام).
- faon (بچهآهو/گوزن).
📌 نکته: این واژهها در داستانها، قصههای کودکانه و حتی محاوره روزمره زیاد به کار میروند:
Il y avait un lionceau au zoo. (توی باغوحش یک تولهشیر بود.)
- در محاورهٔ روزمره الزامی نیست: میتوان گفت un groupe de loups (یک گروه گرگ).
- در متون توصیفی، علمی یا ادبی، واژههای ویژه زیبایی و دقت بیشتری به متن میدهند:
- une meute de loups (یک دسته گرگ)
- un troupeau de moutons (یک گله گوسفند)
- un essaim d’abeilles (یک خیل زنبور)
- une colonie de phoques (کلونی فُکها)
📌 مثال:
- ساده: Plusieurs loups ont été aperçus près du village. (چند گرگ نزدیک روستا دیده شدند.)
- دقیقتر: Une meute de loups a été aperçue près du village. (یک دسته گرگ دیده شد.)
تمرین و ارزیابی آموختهها
برای اطمینان از اینکه واژگان و نکات گرامری و آوایی مربوط به حیوانات را بهخوبی یاد گرفتهاید، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
۱. کوئیز چندگزینهای
چند پرسش طراحی کنید یا از یک دوست بخواهید برایتان طرح کند.
مثال:
- «جمع کلمهٔ cheval کدام است؟»
- الف) chevals
- ب) chevales
- ج) chevaux ✅
- د) chevaulx
یا:
- «کدامیک به معنی بچهگربه است؟» → پاسخ صحیح: chaton
🔎 این تمرین به شما کمک میکند هم املای درست و هم معنی و جنسیت اسمها را تمرین کنید.
۲. تمرین شنیداری (Listening)
- فایلهای صوتی یا ویدئوهایی از صدای حیوانات (مزرعه، جنگل یا باغوحش) پیدا کنید.
- تلاش کنید صدای حیوان را تشخیص دهید و جمله بسازید:
- Le chien aboie. (سگ پارس میکند.)
- Les oiseaux chantent. (پرندهها آواز میخوانند.)
- Un coq chante au loin. (یک خروس از دور میخواند.)
همچنین از اپلیکیشنهای تلفظ استفاده کنید: اسم حیوانات را بشنوید، تکرار کنید و تلفظ خودتان را با نمونه اصلی مقایسه کنید.
۳. فلشکارت و بازی حافظه
- روی یک سمت کارت: نام فرانسوی حیوان همراه با حرف تعریف (le/la) + تصویر کوچک.
- روی سمت دیگر: معنی فارسی، جنسیت و نام بچهٔ حیوان.
با این کارتها میتوانید:
- با دیدن عکس، اسم فرانسوی را بگویید.
- با دیدن اسم فرانسوی، معنی، جنسیت و جمعش را به خاطر بیاورید.
📌 ابزارهای دیجیتال مثل Anki هم برای ساخت فلشکارت بسیار مفید هستند.
۴. تمارین گفتاری و نوشتاری
- چند جمله دربارهٔ حیوان مورد علاقهتان به فرانسوی بنویسید.
- مثال: «Mon chat est noir et blanc. Il miaule beaucoup.» (گربهام سیاهوسفید است. زیاد میو میکند.)
- یا دربارهٔ حیوان خیالی/ایدهآلی که دوست دارید داشته باشید بنویسید.
سعی کنید از این موارد استفاده کنید:
- جنسیت صحیح اسمها (le/la)
- فعل صدای حیوان (aboie, miaule, rugit…)
- توصیف رنگ، اندازه یا رفتار حیوان
بعد، جملهها را با صدای بلند بخوانید یا برای یک دوست فرانسویزبان بفرستید تا بازخورد بگیرید.
✅ با این تمرینها دایرهٔ واژگان شما گستردهتر میشود و مهارت شنیداری و گفتاریتان تقویت میگردد. مهمترین اصل، تکرار و کاربرد است تا واژهها از حافظهٔ کوتاهمدت وارد حافظهٔ بلندمدت شوند.
جمعبندی و توصیههای پایانی
به یاد داشته باشید، یادگیری زبان نیازمند استمرار و تمرین روزانه است. هر روز حتی چند دقیقه را به مرور این واژگان اختصاص دهید. دفعهٔ بعد که مستندی دربارهٔ حیات وحش تماشا میکنید، سعی کنید معادل فرانسوی حیوانات نمایشدادهشده را به خاطر بیاورید. همچنین میتوانید با دوستان یا کودکان بازی «اسم حیوانات» را این بار به زبان فرانسوی انجام دهید.
با این تمرینهای ساده، دنیای واژگان برایتان گستردهتر میشود و خواهید توانست با اعتمادبهنفس بیشتری دربارهٔ طبیعت و جانوران به زبان فرانسوی صحبت کنید.
موفق باشید و bon apprentissage! (یادگیری خوبی داشته باشید!)

